![](/media/lib/421/n-galaktyki-964036dba81a6a58193ba19ee41ac4c7.jpg)
Pierwsze spójne badanie zderzeń galaktyk w rzeczywistych i symulowanych wszechświatach
16 września 2020, 11:27Wykorzystując sztuczną inteligencję, po raz pierwszy udało się znaleźć zlewające się pary galaktyk przy użyciu identycznej metody zarówno w symulacjach, jak i obserwacjach prawdziwego wszechświata. Współautorem pionierskiej pracy jest dr William Pearson z Zakładu Astrofizyki Departamentu Badań Podstawowych NCBJ.
![](/media/lib/517/n-woylie-c2c2174054c47904acf0838ea23c3227.jpg)
Woylie – „zminiaturyzowany kangur” miłośnik grzybów
5 września 2022, 05:59Ma torbę i dwie dobrze rozwinięte tylne łapy, na których skacze jak kangur. Jednak od swojego słynnego krewniaka zdecydowanie różni się rozmiarami. Kanguroszczurniki są wielkości szczura, niektóre gatunki wielkości królika. A jeden z nich, kanguroszczurnik pędzloogonowy, wyróżnia się dietą – zjada głównie grzyby i nie pije wody.
![© -robynw-](/media/lib/20/1199102027_291983-e67c9ceaac84b5c0d978ef6865598d7a.jpeg)
Jak dotrzymać noworocznego postanowienia
31 grudnia 2007, 11:44Jak sformułować idealne postanowienie noworoczne? Profesor Richard Wiseman z University of Hertfordshire ma na to receptę. Inną dla kobiet, inną dla mężczyzn. Naukowiec zbadał postanowienia noworoczne ponad 3000 osób. Około 60% z nich było mieszkańcami Wielkiej Brytanii, a reszta – USA. Sprawdził też, co osoby te zrobiły 1 stycznia, by dotrzymać słowa danego samemu sobie.
![](/media/lib/93/n-neurony-10635367e6df98f82261c5ab9cfede67.jpg)
Trzeci gracz procesu zapamiętywania
8 października 2012, 10:24Amerykanie jako pierwsi mierzyli aktywność kory śródwęchowej w czasie snu. Ze względu na połączenia tego obszaru z formacją hipokampa uważa się, że odgrywa on kluczową rolę w pewnych rodzajach pamięci. Okazało się, że kora śródwęchowa funkcjonuje wtedy, jakby coś zapamiętywała, w dodatku nawet w czasie snu wywołanego znieczuleniem.
![](/media/lib/258/n-zofia-iskierko-795e36356a2ba3111bc1426203c55d96.jpg)
Powstał polimer zdolny ostrzec o groźnych chorobach nerek
13 października 2016, 11:58Dzięki nowemu polimerowi naukowców z Instytutu Chemii Fizycznej PAN ostre uszkodzenie nerek będzie można wykrywać na początkowym etapie, gdy leczenie jest dość proste, a rokowania dobre.
![](/media/lib/367/n-ms2-a32a7b0958a0b24724c93db8abb1a9e9.jpg)
Po raz pierwszy obserwowano składanie wirusa w czasie rzeczywistym
4 października 2019, 05:10Po raz pierwszy sfilmowano proces składania wirusów (obudowywania nici RNA kapsydem). Wyniki badań z wykorzystaniem mikroskopii bazującej na interferometrii laserowej zapewniają świeże spojrzenie na metody zwalczania wirusów. Mogą też wiele wnieść do inżynierii samoskładających się cząstek.
![](/media/lib/458/n-ifjpan-7f0d95c417c68ed772da6a148b1132ca.jpg)
Opracowany w Krakowie Model Wymiany Gluonów kładzie kres koncepcji istnienia dikwarków
10 czerwca 2021, 08:47We wnętrzu każdego protonu bądź neutronu znajdują się trzy kwarki związane gluonami. Dotychczas często zakładano, że dwa z nich tworzą trwałą parę: dikwark. Teraz wydaje się jednak, że żywot dikwarków w fizyce dobiega końca. To jeden z wniosków płynących z nowego modelu zderzeń protonów z protonami bądź jądrami atomowymi
![](/media/lib/567/n-mnicha-e32069947094b5be3e819133b9e99423.jpg)
Wystarczyło 50 lat, by papugi w Europie wykształciły osobne dialekty
4 grudnia 2023, 10:54Pochodząca z Ameryki Południowej mnicha (Myiopsitta monachus) została introdukowana w Europie przed 50 laty. I te 5 dekad wystarczyło, by zwierzęta rozwinęły na Starym Kontynencie unikatowe dialekty, wyraźnie różne w różnych krajach i miastach. Naukowcy z Instytutu Zachowania Zwierząt im. Maxa Plancka w Konstancji oraz Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku, nagrali mnichy w 8 miastach 4 krajów Europy i stwierdzili, że w każdym z miast ptaki wydają różne dźwięki. Podobnie jak ludzie, mnichy w Europie komunikują się różnie w zależności od tego, gdzie mieszkają, mówi doktorant Stephen Tyndel z Konstancji.
![Metamateriał optyczny](/media/lib/67/shalaev-metamats_cleaned-8f53094de8d9261a3a1f54b0fb512fc7.jpg)
Nanotechnologiczna „czapka niewidka”
8 sierpnia 2010, 13:26Metamateriały o ujemnym współczynniku załamania światła - dla osób, które nie pamiętają już dobrze szkolnych lekcji fizyki, nie brzmi to ciekawie. Ale wystarczy zrozumieć, co się za tym naukowym określeniem kryje, żeby poczuć się jak w bajce o czapce niewidce.
![](/media/lib/103/n-strach-b6370a44b77378c7ad43c2debb8d247f.jpg)
Wbrew podszeptom intuicji lepiej się ekscytować niż uspokajać
23 grudnia 2013, 09:53By osiągnąć lepsze wyniki w czynnościach, którym towarzyszy lęk, np. podczas wystąpień publicznych, lepiej wprowadzać się w stan ekscytacji niż próbować się uspokoić.